Παρουσιαση

Οι ερευνες

Χρονολογιο

Παραρτηματα

επικαιροτητα

    

Νεολιθικη: Τα σπιτια

Η οργάνωση του χώρου και οι τεχνικές κατασκευής

Τα σπίτια του τομέα 6

Πηλός χτισίματος

Οι θερμικές κατασκευές

Οι κεραμικοί κλίβανοι

Το βουκράνιο

Οι οικιακες θερμικες κατασκευες

Οι θερμικές κατασκευές που συναντώνται στα σπίτια του οικισμού είναι δυο ειδών: ανοιχτές (εστίες) ή στεγασμένες (φούρνοι). Οι εστίες είναι ως επί το πλείστον επίπεδες, δηλαδή σε συνέχεια με το γύρω δάπεδο: περιλαμβάνουν ένα παχύ υπόστρωμα από πέτρες ή όστρακα (ή ένα μείγμα και των δύο), τοποθετημένο μέσα σε λάκκο και καλυμμένο από μια στρώση πηλού χτισίματος που χρησίμευε ως δάπεδο, δηλαδή σαν επιφάνεια για το μαγείρεμα. Η παρουσία του υποστρώματος λειτουργεί ως μόνωση κατά της υγρασίας. Σε όλες τις περιπτώσεις, το δάπεδο έχει υποστεί μια προσεκτική λείανση, πιθανότατα χρησιμοποιώντας ένα εργαλείο, ίσως από οστό. Η ίδια τεχνική χρησιμοποιείται για να χτιστεί το υπόστρωμα και το δάπεδο των φούρνων, που διακρίνονται από τις εστίες μόνο από την παρουσία μιας θολωτής σκεπής η οποία καλύπτει εν μέρει το χώρο της καύσης. Ετσι η συνολική κάτοψη του δαπέδου είναι ωοειδής ή ορθογώνια, ενώ ο θάλαμος του μαγειρέματος παίρνει τη μορφή πετάλου, διαμορφώνοντας μια επιφάνεια χρήσης μπροστά από το άνοιγμα. Το δάπεδο μπορεί επίσης να είναι υπερυψωμένο, μέχρι και πάνω από 15 εκ. σε σχέση με το γύρω δάπεδο του σπιτιού.


Στις περισσότερες περιπτώσεις η θολωτή οροφή είναι κατεστραμμένη και σώζονται μόνο τμήματα σκορπισμένα πάνω και τριγύρω από τη βάση της. Αλλά μερικές φορές διατηρείται ακόμα όρθια εν μέρει, όπως στην περίπτωση του φούρνου από το στρώμα 3 του Δυτικού τομέα V (ΝΝ Ι), ή σχεδόν πλήρως, όπως στους φούρνους των δωματίων Α και Β της Οικίας 4 (ΝΝ ΙΙ). Οι διαστάσεις των φούρνων ποικίλλουν από 0,80 έως 1,50μ μήκος και από 0,70 έως 0,90μ πλάτος. Οι πλευρές της θολωτής οροφής έχουν πάχος κατά μέσο όρο 12 εκ. και το ύψος της είναι περίπου 30 εκ. που χαμηλώνει προς το πίσω μέρος του φούρνου.
















Τα πλαϊνά του ανοίγματος έχουν διατηρηθεί σε πολλές περιπτώσεις, δείχνοντας έτσι πλάτος περίπου 0,50 μ. Η συνηθέστερη τεχνική κατασκευής της οροφής είναι με κουλούρες από πηλό χτισίματος, χωρίς ξύλινο σκελετό. Στον τομέα Β των ανασκαφών του Deshayes βρέθηκαν ωστόσο και φούρνοι των οποίων ο θόλος είναι κατασκευασμένος με χρήση ξύλινου σκελετού. Σε ορισμένους φούρνους της Νεότερης Νεολιθικής ΙΙ, θραύσματα αγγείων μεγάλου μεγέθους χρησιμοποιήθηκαν για να δώσουν το σχήμα ή για να υποστηρίξουν το πίσω τμήμα της οροφής. Αυτοί οι φούρνοι μπορούν να συγκριθούν με πολλούς παραδοσιακούς φούρνους, ενώ η λειτουργία τους μπορεί να προσδιοριστεί πειραματικά.