Πειραματικη Αρχαιολογια
Από το 1992 και μετά, πραγματοποιήθηκαν στο Ντικιλί Τας μια σειρά από πειραματικά προγράμματα που προσπάθησαν να επαληθεύσουν τις παρατηρήσεις που έγιναν στο αρχαιολογικό υλικό. Επικεντρώθηκαν, μεταξύ άλλων, στις τεχνικές χτισίματος των διαφόρων τμημάτων ενός σπιτιού (τοίχοι, οροφή, δάπεδο) και των ποικίλων κατασκευών που βρέθηκαν στις νεολιθικές κατοικίες (φούρνοι, εστίες, αποθηκευτικά δοχεία). Μέσα από πειραματικές δοκιμές προσπαθήσαμε να επικυρώσουμε τις υποθέσεις μας σχετικά με την επιλογή των υλικών (είδος χώματος, φυτικές προσμίξεις όπως η φλούδα των σιτηρών), καθώς και σχετικά με τα στάδια προετοιμασίας τους: για παράδειγμα, την αποφλοίωση του σιταριού για την απόσπαση της φλούδας, το μάλαγμα του χώματος για την προετοιμασία του πηλού χτισίματος, ή ακόμη την προετοιμασία των σχοινιών από φλοιό δέντρων για το δέσιμο των ξύλων.
Τα πειράματα μας επέτρεψαν να επιβεβαιώσουμε τη χρήση μιας τεχνικής κατασκευής των τοίχων, μέχρι τώρα ελάχιστα γνωστή, με παρατεταγμένους πασσάλους καλυμμένους με πηλό χτισίματος, και να κατανοήσουμε καλύτερα τα διαδοχικά στάδια των αλυσίδων εργασιών, ιδιαίτερα για τη διαμόρφωση των θερμικών κατασκευών. Επίσης αναπαράγαμε διαφορετικά είδη αποθηκευτικών δοχείων, άλλα κατασκευασμένα με ξύλινο σκελετό και άλλα με κουλούρες. Δοκιμάσαμε ακόμη πολλά εργαλεία και τρόπους χρήσης που εμπλέκονται στο χτίσιμο και την επεξεργασία της επιφάνειας διαφόρων τμημάτων μιας κατασκευής (π.χ. λείανση του δαπέδου ενός φούρνου με ένα οστέινο εργαλείο, με ένα θραύσμα αγγείου, ένα βότσαλο ή με το χέρι).
Τέλος, για τους φούρνους και τις εστίες, τα πειράματα έφτασαν μέχρι την ανάλυση της λειτουργίας τους, με μέτρηση των θερμοκρασιών κατά τις διάφορες φάσεις θέρμανσης. Οι μικρομορφολογικές και φυσικό-χημικές αναλύσεις που έγιναν στη συνέχεια επέτρεψαν να συγκρίνουμε τα αποτελέσματα των πειραματικών κατασκευών με τα αρχαιολογικά παραδείγματα, επιβεβαιώνοντας τις εκτιμήσεις μας ή κάνοντας να αναθεωρήσουμε ορισμένες πτυχές των πειραμάτων.