Παρουσιαση

Οι ερευνες

Χρονολογιο

Παραρτηματα

επικαιροτητα

    

Νεολιθικη : η διατροφη και οι μαγειρικες πρακτικες

Προετοιμασία της τροφής

Αγγεία κατανάλωσης

Αποθήκευση

Τα βοτανικά κατάλοιπα της Οικίας 1

τα αρχαιοβοτανικα καταλοιπα της Οικιας 1

	Tο 1989, μια σημαντική ποσότητα απανθρακωμένων καταλοίπων της αμπέλου(Vitis vinifera) ήρθαν στο φως σε μικρό τμήμα της Οικίας 1. που ανασκάφηκε τότε. Το επιστημονικό ενδιαφέρον του ευρήματος, πέρα από τη σημαντική ποσότητα των καταλοίπων, είναι η φύση τους: σε αρκετά από τα γίγαρτα (κουκούτσια) ήταν προσκολημένη η φλούδα των σταφυλιών, ένδειξη ότι φρέσκα σταφύλια είχαν πατηθεί για την εξαγωγή του χυμού τους. Αυτό το εντυπωσιακό και ασυνήθιστο εύρημα, ενδεχομένως η πιο παλιά μέχρι στιγμής ένδειξη οινοποίησης στην Ευρώπη (περί το 4300 π.Χ.), άξιζε περαιτέρω διερεύνησης. Κάτω από ποιες συνθήκες είχαν διατηρηθεί τα φρούτα, ποια τα επιμέρους συμφραζόμενα αυτής της δραστηριότητας στο κτήριο και ποια η σχέση της με τις δραστηριότητες που λάμβαναν χώρα στις γειτονικές οικίες; Οι έρευνες που ξεκίνησαν το 2008 έχουν σκοπό να απαντήσουν σε αυτά τα ερωτήματα. Γνωρίζουμε πλέον ότι η πρώτη συγκέντρωση σταφυλιών προέρχεται από μια περιοχή με αγγεία κοντά σε έναν οικιακό φούρνο, που σήμερα έχει αποκαλυφθεί σχεδόν πλήρως.
	Άλλες συγκεντρώσεις ωστόσο έχουν εντοπιστεί σε πολλά σημεία του δωματίου. Χάρη σε μια συστηματική, πλήρη σχεδόν δειγματοληψία (με τα δείγματα ενταγμένα στον ανασκαφικό χώρο με βάση τις συντεταγμένες τους και επεξεργασμένα με τη μέθοδο της επίπλευσης και τη χρήση ειδικών κοσκίνων), πάνω από 500 δείγματα έχουν ήδη συλλεχθεί και υποστεί επεξεργασία. Αρκετά από αυτά περιέχουν ή αποτελούνται αποκλειστικά από κατάλοιπα σταφυλιών· κλειστά αγγεία ολόκληρα ή σε κομμάτια, έχουν βρεθεί κοντά τους, κάτι που θέτει το ερώτημα κατά πόσο περιείχαν αρχικά τα ίδια τα φρούτα ή τον χυμό τους. Άλλα είδη φυτών έχουν επίσης προσδιοριστεί, συχνά εντοπισμένα σε αρκετή ποσότητα: ρόβι (Vicia ervilia), σε άμεσο συσχετισμό με μυλόπετρα που βρέθηκε κοντά στο φούρνο, σιτάρι μονόκοκκο (Triticum monococcum), καθώς επίσης και λινάρι (Linum usitatissimum), που θα μπορούσε να έχει χρησιμοποιηθεί για το λάδι του ή τις ίνες του, και πολλά άλλα είδη. Ο κατάλογος των ειδών που έχουν εντοπιστεί υποδηλώνει ότι η καταστροφή θα μπορούσε να έχει συμβεί το φθινόπωρο, σε μια περίοδο κατά την οποία τα ‘κελλάρια’ ήταν γεμάτα για τον επερχόμενο χειμώνα και μέχρι την επόμενη σοδειά. Προς το παρόν δε μπορούμε να πούμε αν η διαφορά με τα άλλα σπίτια, λιγότερο πλούσια σε κατάλοιπα φυτών, οφείλεται σε χρονικές διαφορές ως προς την εκδήλωση των επεισοδίων καταστροφής κάθε οικίας, σε διαφορά κοινωνικής θέσης ή απλώς διαφορά στην ένταση της δειγματοληψίας.